Εκπαίδευση, Μηχανισμός αναπαραγωγής κυρίαρχης ιδεολογίας

Μέσα στην ιστορία, εδώ και αιώνες, η κυρίαρχη τάξη κάθε κοινωνίας για να διατηρήσει την εξουσία της και να μπορέσει να επιβληθεί στις υπόλοιπες τάξεις βρίσκει τρόπους για να αναπαράγει την ιδεολογία της. Έτσι για τη σταθερότητα του κάθε κοινωνικοοικονομικού συστήματος χρησιμοποιούνται , ανάλογα με την εποχή, μηχανισμοί αναπαραγωγής της κυρίαρχης ιδεολογίας.
Στην εποχή μας με αυτό τον τρόπο η αστική τάξη, φορώντας πάντα τη μάσκα του κράτους, αναπαράγει την ιδεολογία της ώστε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά της, του σκοπούς της και να εξασφαλίσει τη σταθερότητα του Καπιταλισμού. Τέτοιοι μηχανισμοί είναι τα ΜΜΕ, η εκκλησιά και το σχολείο.
Ποια είναι λοιπόν η πραγματική κατεύθυνση της εκπαίδευσης: Αυτό το βλέπουμε καθημερινά στο σχολείο μας. Βασικό στοιχείο είναι ο ανταγωνισμός . Καλλιεργείται η ιδέα πως σε όλη μας τη ζωή πρέπει να ανταγωνιζόμαστε το διπλανό μας. Πως για να πετύχουμε εμείς πρέπει να αποτύχει ο άλλος. Πως πρέπει να τα καταφέρουμε όλα ο καθένας μόνος του. Δεύτερο στοιχείο είναι πειθάρχηση. Τυφλή υπακοή στο καθηγητή και στο διευθυντή. Αν κάνεις το δικό σου, θα τιμωρηθείς. Αν θες να είσαι καλός πρέπει να φοβάσαι. Τρίτο στοιχείο η εντατικοποίηση. Αυτό εκφράστηκε και με τις τελευταίες μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης. Αδιάκοπη δουλειά όλη μέρα, κάθε μέρα, χωρίς να σηκώσεις κεφάλι, χωρίς να πεις κουράστηκα. Και αυτά όλα, για να θεωρείσαι πετυχημένος. Διαφορετικά είσαι βάρος στη κοινωνία.
Κάπως έτσι διαμορφώνεται ο χαρακτήρας μας με σκοπό να είμαστε έτοιμη για την εργασία. Ο ανταγωνισμός οδηγεί στον ατομικισμό και έπειτα στον αποκλεισμό από συλλογικότητες. Συνεργασία δεν γνωρίζουμε τι είναι. Με αυτό τον τρόπο οι συλλογικοί αγώνες των εργατών φαντάζουν κάτι ξεπερασμένο. Ο καθένας μαθαίνει να πολεμά μόνος του έχοντας ξεχάσει πως τα συλλογικά προβλήματα θέλουν και συλλογικές λύσεις. Οι σύγχρονοι εργάτες έχοντας μάθει να φοβούνται τον “ανώτερο” δεν ορθώνουν το ανάστημά τους. Δεν απαιτούν τα δικαιώματά τους και υπομένουν να δουλέψουν 2 ώρες παραπάνω χωρίς να πληρωθούν, μιας και ξέρουν τι σημαίνει εντατικοποίηση της εργασίας.
Παράγονται πλέον άβουλα στρατιωτάκια έτοιμα προς εκμετάλλευση. Απολύτως λογικό αυτό καθώς πάνω σε αυτό στηρίζεται και το κοινωνικοοικονομικό μας σύστημα. Εκμετάλλευση του εργαζομένου από τον εργοδότη, εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο.
Έχοντας υπ’ όψη τα παραπάνω, καταλαβαίνουμε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα δεν έχει κενά, ούτε κάνει λάθη. Είναι έτσι δομημένο για συγκεκριμένους σκοπούς. Αναπαράγει και συντηρεί την κυρίαρχη ιδεολογία και προσφέρει σταθερότητα σε αυτούς που φοβούνται την ανατροπή.
Η ιστορία όμως μας έδειξε ότι τα πάντα έχουν αρχή και τέλος. Στο χέρι μας είναι να έρθουμε ένα βήμα πιο κοντά στο τέλος. Εμείς, μέσα σε αυτό το σχολείο, μέσα σε αυτή τη κοινωνία, αν ενώσουμε τις φωνές μας έχουμε δύναμη! Ας μη ξεχνάμε “Πριν απ’ όλα η αστική τάξη παράγει τους νεκροθάφτες της…”

Κυριάκος Μελίδης
1ο Γενικό Λύκειο Πυλαίας